Focus: wat zijn de verschillen tussen de inschrijving, het visum en de erkenning en hoe verhouden ze zich tot elkaar?
Terug naar pagina Visum - erkenning - inschrijving
Elke psycholoog die de titel of een samengestelde titel van psycholoog wenst te dragen, moet ingeschreven zijn bij de Psychologencommissie.[1]
Sinds 1 september 2016 worden klinisch psychologen – na hun opname in de gecoördineerde wet van 10 mei 2015 betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen – beschouwd als beoefenaars van een gezondheidszorgberoep.
Dit heeft er toe geleid dat klinisch psychologen die de titel wensen te dragen bovenop een wettelijk verplichte inschrijving bij de Psychologencommissie ook moeten voldoen aan de wettelijke vereisten als beoefenaar van een gezondheidszorgberoep, met name de vereisten van (i) het visum en (ii) de erkenning. De gecoördineerde wet van 10 mei 2015 betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen heeft immers geen wijzigingen aangebracht aan de wet van 8 november 1993 tot bescherming van de titel van psycholoog, waardoor beide wettelijke regimes naast elkaar blijven bestaan en moeten worden nageleefd. Wij zijn ons ervan bewust dat een zekere verwarring werd gecreëerd op het moment dat de eerste erkenningsbesluiten werden afgeleverd door het Agentschap Zorg en Gezondheid. In de erkenningsbesluiten was immers ook sprake van de titel van ‘klinisch psycholoog’. De Psychologencommissie heeft de bevoegde minister, meneer Wouter Beke, daarover aangeschreven. Hij heeft schriftelijk bevestigd dat hij geenszins betwist dat beide wetten (met name: de gecoördineerde wet van 10 mei 2015 betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen en de wet van 8 november 1993 tot bescherming van de titel van psycholoog) naast elkaar blijven bestaan, waardoor een inschrijving bij de Psychologencommissie wel degelijk nog steeds verplicht is voor zover een klinisch psycholoog de titel wenst te dragen.
Let wel, de inschrijving bij de Psychologencommissie is geen verplichting voor diegenen die louter de klinische psychologie wensen uit te oefenen, zonder gebruik van de titel ‘klinisch psycholoog’. Voor diegenen volstaat het om te beschikken over een visum en erkenning. Dit brengt wel met zich mee dat aan hun patiënten een zekere bescherming wordt ontnomen, vermits deze (1) geen klacht zullen kunnen indienen bij de tuchtinstanties van de Psychologencommissies voor vermeende schendingen van de deontologische code en (2) geen bemiddeling zullen kunnen aanvragen bij de Psychologencommissie.
Toelating om het beroep van klinisch psycholoog uit te oefenen met gebruik van de titel van ‘klinisch psycholoog’ | |||
Sinds mei 2019 is het mogelijk om bij de FOD Volksgezondheid een visum aan te vragen. Sinds halverwege februari 2020 worden de eerste erkenningen door het Agentschap Zorg en Gezondheid automatisch afgeleverd aan diegenen die reeds over een visum beschikken.
Wij gaan in wat volgt dieper in op de inschrijving, het visum en de erkenning.
Inschrijving
Elke psycholoog – met inbegrip van de klinisch psycholoog – die de titel of een samengestelde titel van psycholoog wenst te dragen, moet ingeschreven zijn bij de Psychologencommissie.[2]
Via de inschrijving is de psycholoog gehouden tot naleving van de deontologische code.[3] De tuchtinstanties van de Psychologencommissie zijn bevoegd om uitspraak te doen over eventuele inbreuken op deze deontologische code.[4]
Klik hier voor meer informatie en raadpleging van de deontologische code.
Klik hier voor meer informatie over de tuchtprocedure.
Ingeval een psycholoog bijvoorbeeld informatie heeft verstrekt aan de ex-partner van een patiënt binnen het kader van een (v)echtscheiding, kan deze patiënt een klacht indienen tegen deze psycholoog bij de tuchtinstanties omwille van een (vermeende) schending van het beroepsgeheim (art. 5 DC). De tuchtinstanties zullen zich dan moeten uitspreken over de vraag of de betrokken psycholoog in deze specifieke situatie wel degelijk het beroepsgeheim heeft geschonden. Indien dit het geval zou zijn, kunnen de tuchtinstanties een sanctie uitspreken.
Inschrijving bij de Psychologen-commissie | Op welke psychologen is dit van toepassing? | Wat houdt het in? | Wat is de wettelijke grondslag? |
Alle psychologen, met inbegrip van de klinisch psychologen | Toelating om de titel van psycholoog of een samengestelde titel waarin ‘psycholoog’ voorkomt te hanteren Tuchtinstanties en deontologische code | Wet 8 november 1993 tot bescherming van de titel van psycholoog |
Visum
De klinisch psycholoog moet als beoefenaar van een gezondheidszorgberoep beschikken over een visum, uitgereikt door de FOD Volksgezondheid, om de klinische psychologie te mogen beoefenen. [5] Het visum vormt de toelating en een eerste stap om als psycholoog de klinische psychologie te mogen beoefenen.
U moet voldoen aan één van de volgende voorwaarden om uw visum te verkrijgen als klinisch psycholoog:
- U heeft een universitair diploma in de klinische psychologie behaald, waarbij de opleiding in het voltijds onderwijs minstens vijf jaar omvat of 300 ECTS telt.
- U bent in het bezit van een universitair diploma in de psychologie, maar niet de klinische psychologie, uitgereikt voor 1 september 2016, en u heeft een beroepservaring van minstens drie jaar in de klinische psychologie.
Klik hier voor een doorverwijzing naar de website van de FOD Volksgezondheid, waar u nog meer informatie kan vinden, onder meer over de te volgen procedure.
Bij onduidelijkheid kan u bijkomende vragen richten aan: ggzb-pssm@gezondheid.belgie.be
Dat u over een visum beschikt, brengt met zich mee dat u onder het toezicht valt van de Toezichtscommissie.[6]
Klik hier voor meer informatie over de Toezichtscommissie.
Visum bij de FOD Volksgezondheid | Op welke psychologen is dit van toepassing? | Wat houdt het in? | Wat is de wettelijke grondslag? |
Psychologen die de klinische psychologie beoefenen | Attestering van de geldigheid van uw diploma Toezichtscommissie | Art. 10-11 Wet van 22 april 2019 inzake de kwaliteitsvolle praktijkvoering in de gezondheidszorg |
Erkenning
De klinisch psycholoog moet als uitoefenaar van een gezondheidszorgberoep beschikken over een erkenning, uitgereikt door het Agentschap Zorg en Gezondheid, om de klinische psychologie te mogen beoefenen. [7] Dat het Agentschap Zorg en Gezondheid bevoegd is voor de erkenning, valt te verklaren door de zesde staatshervorming, die deze bevoegdheid van het federale niveau heeft overgeheveld naar het niveau van de gemeenschappen.
De erkenning betreft een controle dat u over de juiste kwalificaties en competenties beschikt om als psycholoog de klinische psychologie te kunnen uitoefenen. De erkenning an sich laat u niet toe om de titel van klinisch psycholoog te dragen. Evenwel doet u er goed aan om de titel van klinisch psycholoog niet te dragen indien u niet over het vereiste visum en de erkenning beschikt.
U moet aan één van de volgende voorwaarden voldoen opdat u de erkenning als klinisch psycholoog kan bekomen:[8]
- U heeft een universitair diploma behaald in het domein van de klinische psychologie met een studie van minstens vijf jaar of 300 ECTS.
- U heeft een universitair diploma behaald in de psychologie, maar niet de klinische psychologie, uitgereikt voor 1 september 2016, en u kan een beroepservaring in het domein van de klinische psychologie aantonen van minstens drie jaar.
Om de erkenning te bekomen, moet bovendien een professionele stage worden gevolgd.
Klik hier voor meer informatie over de professionele stage
Bij wijze van overgangsmaatregel, zijn evenwel een aantal categorieën uitgezonderd van het volgen van een professionele stage.
Het gaat met name om:
- Diegenen die op 1 september 2016 de klinische psychologie reeds beoefenden;
- Studenten klinische psychologie die op 1 september 2016 of ten laatste in het academiejaar 2016-2017 met hun studie zijn begonnen, ongeacht het academiejaar waarin zij hun studie succesvol afronden;
- Studenten die ten laatste in het academiejaar 2022-2023 afstuderen in de klinische psychologie
Dit betekent dit dat de eerste studenten klinische psychologie die een professionele stage zullen moeten volgen om erkend te worden als klinisch psycholoog, de studenten zijn die in de loop van het academiejaar 2023-2024 of de daaropvolgende academiejaren afstuderen in de klinische psychologie. Hierover bestaat nog enige onzekerheid. Wij nodigen u uit om contact te nemen met het Vlaams Agentschap Zorg-en Gezondheid (ggzb-pssm@gezondheid.belgie.be) voor meer informatie.
Klik hier voor een doorverwijzing naar de website van het Agentschap Zorg en Gezondheid.
Erkenning bij het Agentschap Zorg en Gezondheid Professionele stage | Op welke psychologen is dit van toepassing? | Wat houdt het in? | Wat is de wettelijke grondslag? |
Psychologen die de klinische psychologie beoefenen Studenten klinische psychologie die in de loop van het academiejaar 2023-2024 of later afstuderen | Controle dat u over de juiste kwalificaties en competenties beschikt | Art. 68/1 Gecoördineerde wet van 10 mei 2015 betreffende de gezondheidszorgberoepen KB van 26 april 2019 tot vaststelling van de criteria voor de erkenning van klinisch psychologen, alsmede van stagemeesters en stagediensten |
Terug naar pagina Visum - erkenning - inschrijving
Referenties
[1] Art. 1, 2° Wet 8 november 1993 tot bescherming van de titel van psycholoog.
[2] Art. 1, 2° Wet 8 november 1993 tot bescherming van de titel van psycholoog.
[3] KB van 2 april 2014 tot vaststelling van de voorschriften inzake de plichtenleer van de psycholoog, gewijzigd door het KB van 4 juni 2018 tot wijziging van het koninklijk besluit van 2 april 2014 tot vaststelling van de voorschriften inzake de plichtenleer van de psycholoog.
[4] Art. 8/1 e.v. Wet 8 november 1993 tot bescherming van de titel van psycholoog.
[5] Art. 10-11 Wet van 22 april 2019 inzake de kwaliteitsvolle praktijkvoering in de gezondheidszorg.
[6] Hoofdstuk 4 “Federale Commissie voor toezicht op de praktijkvoering in de gezondheidszorg” Wet van 22 april 2019 inzake de kwaliteitsvolle praktijkvoering in de gezondheidszorg.
[7] Art. 68/1, §1, eerste lid Gecoördineerde wet van 10 mei 2015 betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen; Koninklijk besluit van 26 april 2019 tot vaststelling van de criteria voor de erkenning van klinisch psychologen, alsmede van stagemeesters en stagediensten.
[8] Art. 68/1, §2, tweede lid Gecoördineerde wet van 10 mei 2015 betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen.